Fişekhanede Dijital Sanat Sergileri Sanatseverleri Bekliyor
Sanat sergileri, konserler, tiyatro gösterileri, konferanslar, atölye çalışmaları ve benzeri etkinliklerle ziyaretçilerine kapılarını açan Fişekhane son aylarda dijital sanat temalı sergileriyle ön plana çıkıyor.
1800\'lere dayanan tarihi atmosferi ve mimari estetik yapısıyla İstanbul\'a yeni bir soluk getiren Fişekhane bir dizi kültürel etkinliklerinin yanı sıra her geçen gün yükselen bir trend olarak göze çarpan dijital sanat örneklerini bünyesine taşıyor.
Bir zamanların barut ve mühimmat üretimi için kullanılan, savaşlarla dolu bir zamanın savunma gücünü oluşturan, yüksek duvarları, sağlam yapısı ve stratejik konumuyla önemli bir tesis olan Fişekhane yapısı bugün çağdaş sanatın buluşma noktası olarak yeni bir merkez olma yolunda ilerliyor. 1844 yılında Sultan Abdülmecid döneminde İstanbul\'daki Silahhane-i Amire\'ye bağlı olarak faaliyet gösteren Fişekhane bugün hem yerli hem de uluslararası alanda üretilen pek çok eseri İstanbul’daki sanatseverlerle buluşturuyor.
Kültürel mirasın bir parçası olması sebebiyle önemi korunarak restore edilen yapıda bugün, Türk ve dünya mutfağından lezzetler sunan gurme restoranlar, sergiler, konserler, tiyatro oyunları ve film gösterimleri bu tarihi dokunun atmosferinde ve modern mimari unsurlarla tasarlanmış salonlarda ziyaretçilerine unutulmaz deneyimler yaşatıyor.
Dijital araçlarla yaratılan sanat eserlerinin ön plana çıkması ve son yılların yükselen bir sanat formu olarak bu trendin izleyicilerle ulaştırmak için Fişekhane yeni bir platform sunuyor. Dijital; resim, illüstrasyon, heykel, fotoğraf, interaktif sanat, dijital enstalasyonlar, sanal gerçeklik (VR) ve artırılmış gerçeklik (AR) gibi birçok kategorideki medyumları buluşturan sergiler ilgiyle takip ediliyor.
Dijital Sanat Sevenler İçin Fişekhane İki Büyük Sergiye Ev Sahipliği Yaptı
Geçtiğimiz aylarda Seçici İletken, Cennetsi gibi ‘dijital art’ın en yeni örneklerini taşıyan sergileri izleyicilerle buluşturan Fişekhane, Mayıs ayında iki yeni sergiyle kapılarını açtı.
Contemporary Istanbul Vakfı’nın Fişekhane Cocoon’da gösterilen “Metabilgi: Algoritma’nın Ritmi” başlıklı karma sergisi mayıs ayının dikkat çeken örnekleri arasında. Algoritmalar, programlar özelinde teknoloji ve sanatı birleştiren disiplinlerarası üretimlere odaklanmasıyla fark yaratan sergi algoritma üzerinden geliştirilen diyalogla şekillenen anlatı, bilginin kullanım biçim ve rolünü sorguluyor. “Bilgi ve Teknoloji”, “İnsan Dışı / İkili Olmayan” başlıkları üzerine eğilerek serginin kavramsal çerçevesini algoritmaya sorduğu sorularla şekillendiren küratör Esra Özkan, derin öğrenme metoduyla öz bağımlı bir dil modeli gözler önüne seriyor. Küratörün algoritmaya, sorduğu soru ve aldığı cevapları sanatçılara yöneltmesiyle; sanatçıların yorumlarına da yer vererek kolektif diyalogla geliştirdiği anlatıyı çok sesli bir görsel dile çeviriyor.
Sergide yer alan sanatçı ve sanatçı grupları Ahmet Rüstem Ekici & Hakan Sorar, Ahmet Zahit Dönmez (BUG Game Lab.), Exonemo, Hamza Kırbaş, Levent Özruh, Özge Topçu, Robertina Šebjanič, So Kanno & Takahiro Yamaguchi, Solimán López, Studio Above and Below, Uğur Acil, VR Future, ::vtol:: dijital sanat, enstalasyon gibi disiplinlerle kavramları anlama ve sunma olarak kurguluyor.
Ahmet Rüstem Ekinci: “Yapay Zeka’nın Bizler İçin Oluşturduğu Estetiği Sorguluyoruz”
2 Mayıs – 2 Temmuz 2023 tarihleri arasında Fişekhane Cocoon’da bulunan “Metabilgi: Algoritma’nın Ritmi” sergisinde çalışması bulunan Ahmet Rüstem Ekinci son çalışması özelinde görüşlerini şu şekilde ifade etti;
“Metabilgi:Algoritma’nın Ritmi sergisi küratör ve bir algoritma arasındaki diyaloga dayanıyor. Bu nedenle tamamen yapay zeka araçları kullanarak bir çalışma/ deneyim üretme peşindeydik. ChatGPT ile uzun süreli bir su, insan sonrası dünya üzerine sohbet etmiştik bu sohbetin ardından dünyada son kalan canlıların mağara ortamında nem ile beslenebilen canlılar olabileceği gibi ilginç noktalar oldukça ilgimizi çekmişti. ChatGPT ile yazılan hikâye son kalan çiçeklerden bahsederken bu çiçeklerin aslında doğa ile yeniden uyum yakalamış, ona kendi bedeni gibi değer veren insansı türler olduğunu muğlak bir şekilde aktarmıştı. Yine bu hikaye üzerinden ChatGPT tarafından yazılan kelimeden imaj oluşturma sürecine girdik. Midjourney, Runway, Dalle-2 gibi araçları birbirine kaynaştırarak bir karakter, kostüm tasarımına ulaşmış olduk. Yine mimik ve seslendirme araçları kullanarak bu iki boyutlu imaja insansı jest ve mimikler eklerken yapay zeka ile seslendirdiğimiz hikayemizi anlattırmış olduk. Bir ekranda hikaye anlatan karakterimiz diğer ekranda hipnotik şekilde sürekli bir akış halinde ve dönüşüm içerisinde.
Bir yandan yapay zeka ve bizler için oluşturduğu estetiği de sorguluyoruz. Sürekli gelişen bir araçla çalışıyoruz bu nedenle tıpkı eski CGI görüntüler gibi belirli bir zaman sonra bu estetiğe ulaşmamız mümkün olmayacak, istesek de araçların bizler için oluşturacağı görüntüleri işleyen pozisyonunda kalacağız sanatçılar olarak. Baştan aşağı bir hikâye ve görüntü, ses ağı kurgularken bu çalışma sanatçılar olarak nerede konumlandığımızı da sorguluyor.
Teknoloji ve dijitalleşmenin sağlayacağı katkıya Eşsiz Bir deneyim: Total Recall
Mayıs ayında açılan bir diğer sergi ise Fişekhane Camlı Galeri\'de yer alan TOTAL RECALL başlıklı sergi. 16 – 21 Mayıs tarihleri arasında izleyicilerle buluşan sergi dünya genelinde hızla artan nüfus, artan tüketim ve endüstriyel faaliyetler, doğal kaynakların hızlı bir şekilde tükenmesine ve çevre kirliliğinin artmasına nedeniyle, sürdürülebilir bir gelecek için yaşam tarzımızı ve üretim süreçlerimizi değiştirmemizi sorguladı. Teknolojinin ve dijitalleşmenin sağladığı fırsatların sürdürülebilirliğe olan katkısını vurgulayan sergi günümüz dünyasında kendi ihtiyaçlarımızı karşılarken, hızla tükettiğimiz dünya kaynaklarının yeni nesillere aktarılması için teknolojinin ve dijitalleşmenin sağlayacağı katkıyı eşsiz bir deneyimle anlattı.
Teknolojiyi kendi yaratım ve üretim süreçlerine dahil ederek ülkemizi uluslararası arenada başarı ile temsil eden Ezra Çetin ve Tuba Çetin’in kendi iş alanındaki üretimi sadece bugünün ihtiyaçlarına odaklanmıyor. Geleceğin inşa edilmesinde markaları ile rol model olmak için teknolojinin sağladığı imkanları topraktan başlayarak iyileştirme yönünde kullanan Ezra ve Tuba Çetin bu sergiyi ve bu sergiyi gerçekleştirme hedeflerini şöyle açıkladı;
“Tüm tasarım süreçlerimizde olduğu gibi bu eserlerin tasarım süreçlerinde de inovatif ve sürdürülebilir bir yol izledik. Anlatmak istediğimiz hikayeleri anlatabilmek için hemen hemen tüm eserlerde en az 4 farklı yapay zeka çözümünü kombineli kullanarak çıkan sonuçları da tasarım sürecinde kullandığımız çeşitli CGI yazılımları ile zenginleştirdik. Sonuçta ortaya dikkat çekmeye çalıştığımız hikayeleri tam anlamı ile anlatabilen yapay zeka ve insan gücünün hybrid kullanımından doğan türünün ilk örneklerinden eserler çıktı. AVA ise 2018 yılında yazılımı başlayan bir yapay zeka.”
Son yıllarda dijital teknolojilerin gelişimiyle birlikte sanat dünyasında önemli bir yer edinen dijital sanatın en yaratıcı örneklerini deneyimleme platformu sunan Fişekhane gelecek dönem yine sanatın yeni ifade biçimlerini ortaya koyulması için ev sahipliği yapmaya devam edecek.
